Op. Dr. Gökhan OLGAY

Burun giriş deliğinden burnun boğazla birleştiği genize kadar olan bölgede hava akımını engelleyen ve soğuk algınlığı, akut sinüzit gibi geçici olmayan nedenlere bağlı tıkanıklıklardır.

 

Yetişkinlerde en sık karşılaşılan neden burun boşluklarını ikiye ayıran septum denilen orta bölmenin ciddi şekil bozukluklarıdır. Buna "Nazal Septum Deviasyonu" denilir. Operasyondan başka bir tedavisi yoktur. Ancak operasyon kararını verirken hemen hemen her insanda bir miktar septum deviasyonu olduğunu unutmamak gerekir. Her deviasyon tıkayıcı değildir ve ameliyat edilmesi gerekmez. Tıkanıklık yapabilen ek faktörler iyi incelenmelidir. Hatta hastanın beklentisi, burun açıklığından ne anladığı iyi soruşturulmalıdır. Burundan geçen havanın süzülmesi, nemlenmesi ve ısınmasını sağlayan burun direnci (nazal resistans) yalnızca normal değil, aynı zamanda gereklidir de. Burun direncinin bir görevi de akciğerleri gelen havaya hazırlayan refleksi devreye sokmasıdır. Hastanın ağızdan nefes alır gibi dirençsiz bir burun solunumu beklentisi operasyon sonrasında hayal kırıklığı yaratan nedenlerden biridir. Operasyon kararının daha objektif verilmesi için kullanılan rinomanometri, akustik rinometri gibi ölçümler vardır. Ancak hiçbirinin sonucu mutlak değildir. Genel olarak gece ağız açık uyumaya ve gündüz hava açlığına (örneğin ufak bir eforda burun solunumunun yetersiz kalması) neden olan eğrilikler düzeltilmelidir denebilir.

 

Burun tıkanıklığına neden diğer yapısal nedenler alt ve orta konka dediğimiz burnun yan duvarındaki kıvrımların normalden çok büyük olmasıdır. Ameliyat kararında dikkat edilecek konular benzer şekildedir.

 

Burun dış şekli ancak burun giriş deliklerinin yapısını bozuyorsa tıkanıklıkla ilgili olabilir ve düzeltilmesi gerekir. Çoğu burun görünüş bozukluğu burun solunumunu etkilemez daha çok estetikle ilgili bir konudur.

 

Kronik sinüzit, burunda poliplerin oluşmuş olması ve çocuklarda geniz eti büyümesi kalıcı (veya uzun süreli) burun tıkanıklığı yapan diğer nedenlerdir. Bunlar farklı başlıklar altında incelenen konulardır. Ancak özellikle yetişkinlerde sonradan başlayan ve geçmeyen burun tıkanıklıklarında nadir de olsa görülebilen geniz tümörlerinin ekarte edilmesi için mutlaka endoskopik geniz muayenesi yapılması gerektiğini belirtmeliyiz.